Trafolarda Silika Jel ve Çalışma Prensibi
04/07/2022Günümüzde bağıl nem seviyesini kontrol altına alarak aşırı nemin oluşturabileceği sorunları ortadan kaldırmak için kullanılan birçok farklı yöntem ve ürün bulunmaktadır. Bu ürünlerin başında gelen silika jel ise, sahip olduğu birçok farklı form ve çeşit sayesinde kişisel eşyalardan tutun endüstriyel sektöre kadar birçok farklı alanda en sık kullanılan ürünlerden biridir. Silika jel solunum cihazları olarak da adlandırılan silika jel formu ise daha birçok farklı seçenek bulunmasına rağmen transformatör endüstrisinde trafoları aşırı neme karşı korumak adına en çok tercih edilen kurutma maddesidir.
Trafolardaki elektrik yükü arttıkça trafo yağı da ısınmaya başlar ve bu durum yağın genişlemesine sebep olur. Genişleyen yağ hacmi içerdeki havayı trafo koruyucusundan dışarı çıkmaya zorlar. Eğer trafonun elektrik yükü azalır ise, yağ hacmi azalarak trafonun yağ deposunun üst kısmında vakum etkisi yaratır. Bu etki ile dış ortamdaki atmosferik hava, transformatör koruyucusuna doğru akar. İnsanların temiz havaya ihtiyacı olduğu gibi trafolarda solunum yapabilmek için temiz havaya ihtiyaç duymaktadır.
Trafonun sağlıklı bir şekilde çalışabilmesi için havanın nemden ve tozdan arındırılmış olması gerekmektedir. Aksi takdirde cihazın yalıtım yağının kalitesi azalarak cihazın bozulmasına sebep olacaktır. Fakat atmosferdeki havanın içerisinde her zaman toz ve nem bulunduğu için trafonun solunumu sırasında havanın filtre edilmesi gerekmektedir. Turuncu etiketli Silika Jel yüksek absorbsiyon özelliği ve ucuz maliyeti sayesinde çeşitli alanlarda ve trafolarda en sık kullanılan nem tutuculardan birisi olmayı başarmıştır. Gözenek çapının genişliğinin sağladığı higroskopik yapısı sayesinde yüksek nem absorbsiyon özelliğine sahip olan silika jel kristalleri, kendi ağırlığının %35’inden daha fazla nem tutma kapasitesine erişebilmektedir.
Silika Jel Trafolarda Nasıl Çalışır?
Silika jel, trafo yağının nem seviye göstergesi olarak kullanılır. Atmosferik havada bulunan nem ile temas eden silika jel, mavi renkten turuncu ve kahverengi tonlarına dönüşür. Transformatörün yağının üzerinde bir açıklığa borular aracılığıyla kurulan havalandırma kabının içerisinde, transformatörün dışında kullanılır. Atmosferik hava, havalandırmadaki silika jel kristalleriyle filtrelendiğinde; havada bulunan nem bu kristaller tarafından hapsedilir. Koruyucuya ulaşan hava bu sayede nemden arındırılmış olur. Atmosferik havada bulunan toz parçaları ise yağ keçesi kabındaki yağ tarafından tutulur. Bu yağ, silika jel deliğinden hava akışı geçmediğinde silika jel kristali ile hava arasında bir bariyer görevi görür. Atmosferik hava ile koruyucunun içerisinde bulunan hava arasındaki fark yeterli seviyeye ulaştığında, yağ keçesinin iki bileşeninin yağ seviyeleri değişecek ve alt yağ seviyesi ters çevrilmiş kabın kenarına ulaştığında hava hareket edecektir. Hava daha sonrasında ise yüksek basınç bölmesinden sıvıya doğru yağ keçesinin alçak basınç bölmesine hareket eder.
Özetleyecek olursak, silika jel solunum cihazları olarak da adlandırılan bu silika jel, sahip olduğu hidrofilik (suyu çeken) kristal veya boncuk şeklinde silika jel içeriği sayesinde trafo içerisindeki nemin bir elektrik transformatörünün yalıtkan sıvısıyla temas etmesini önler.
DamlaNem ise, 1993 yılından bu yana ağırlıklı olarak nem alıcı ürünlerle depolama ve sevkiyat güvenliğinde faaliyet göstermekte olup, yıllar içerisinde büyüttüğü geniş ürün kataloğuna eklediği çeşitli silika jel paketleri yanı sıra trafolarda kullanılan hava kurutucu filtreler de sayesinde; özel yaşam alanlarından endüstriyel sektöre kadar yaşamın her alanında oluşabilecek nem sorununu ortadan kaldırmak için müşterilerine hizmet sunmaktadır.
